Rozpędzony pociąg ESG. Debata magazynu „Press”

Jaka przyszłość czeka ESG po wprowadzeniu unijnego pakietu uproszczeń Omnibus? Jak duże są szanse na to, że zrównoważony rozwój stanie się powszechnym standardem w firmach? Te zagadnienia poruszyli uczestnicy debaty magazynu „Press”.

„Działania firm w dobie zmian” – tak brzmiał tytuł zorganizowanej przez magazyn „Press” debaty poświęconej obecnym praktykom i przyszłości ESG. Rzeczywiście – istotne zmiany wprowadzone na początku tego roku w regulacjach dotyczących zrównoważonego rozwoju spowodowały spore zawirowania. W rok 2025 firmy wkraczały ze świadomością nowych obowiązków, związanych z nowym sposobem raportowania ESG. Tymczasem już w lutym Komisja Europejska wprowadziła pakiet Omnibus, który m.in. przesunął o dwa lata obowiązek raportowania dla małych i średnich przedsiębiorstw. Doprowadziło to do zamieszania, ponieważ nowa regulacja zastała część firm w trakcie prac nad raportem, czasem dość mocno zaawansowanych. Uczestnicy debaty opowiadali, jaki miało to wpływ na działania w ich firmach.

– Naszego obowiązku raportowania za 2025 rok już de facto nie ma. Natomiast te przygotowania rozpoczęły się dużo, dużo wcześniej i to był taki rozpędzony pociąg. Nie jesteśmy w stanie go teraz wyhamować, a przede wszystkim absolutnie nie chcemy – zapewniała Joanna Węgrzynowska, kierowniczka ds. ESG, pełnomocniczka zarządu ds. ESG w Grupie Lux Med.

– Z naszej perspektywy to było tak: my biegniemy, a sędziowie zaczęli się zastanawiać, czy dobrze dobrali dystans, czy wszystkie przeszkody są ustawione tam, gdzie powinny być i kombinują, jak można zmniejszyć te ograniczenia. I takie wyszukiwanie w trakcie biegu, jaka to ma być dyscyplina, chyba jest najbardziej szkodliwe – tłumaczył obrazowo Filip Osadczuk, dyrektor Departamentu Relacji Inwestorskich i ESG, PGE Polska Grupa Energetyczna.

Ewa Kubala, ekspertka ds. ESG w Dziale Raportowania i Analiz Majątkowych w Orlenie, który – podobnie jak PGE Polska Grupa Energetyczna – jest już objęty obowiązkiem raportowania, zwróciła z kolei uwagę na problem wynikający z przesunięcia obowiązku dla spółek z drugiej i z trzeciej fali. – Na nas dalej spoczywa obowiązek raportowania za łańcuch wartości. Ale w naszym łańcuchu wartości są spółki, które tego nie muszą. Więc poniekąd czujemy się w obowiązku edukowania tych naszych partnerów biznesowych, przekonywania ich do działań w tym zakresie, żebyśmy sami mogli wywiązać się z obowiązku.

Z kolei Mirella Panek-Owsiańska, ekspertka CSR/ESG i zarządzania różnorodnością, podkreślała, że zawirowanie wokół raportowania ESG zrobiło bardzo dużo złego dla samej idei zrównoważonego rozwoju. – Zamiast się skupić na tym, dlaczego my to wszystko mamy wdrażać, jakie są problemy związane z obszarem zrównoważonego rozwoju, gdzie leży odpowiedzialność firm za różnego rodzaju działania bądź zaniechania, wszyscy przez ostatni czas skupili się na tym, czy Omnibus jest dobry, czy zły i czy w ogóle powinien być. Ilość energii, która poszła na mówienie o tym, jak coś robić, trochę nas odwraca od problemów, które są związane z kwestiami klimatu, nierówności i tego, że zbliża się rok 2030, a cele zrównoważonego rozwoju nadal nie są wypełniane w takim stopniu, w jakim powinny być.

W dalszej części debaty jej uczestnicy rozmawiali o tym, czy zniesienie obowiązku raportowania dla małych i średnich firm zahamuje wdrażanie zasad zrównoważonego rozwoju w Europie i czy pakiet Omnibus jest rzeczywiście tylko uproszczeniem, czy może oznaczać zmianę celów.

– Omnibus jest takim znakiem, sygnałem, świadectwem przywrócenia racjonalności we wdrażaniu tych rozwiązań, żeby działania były prowadzone w sposób zrównoważony, a nie wyidealizowany – stwierdził Filip Osadczuk.

– Omnibus sam w sobie nie zmienia istoty działań w ramach zrównoważonego rozwoju ani celów, które zostały wyznaczone. Faktycznie ma na celu uproszczenie i zniesienie ciężaru regulacyjnego dla małych i średnich przedsiębiorstw. Natomiast wydaje się, że ESG staje się powoli trendem rynkowym i firmy coraz częściej dostrzegają w nim nie tylko wyzwanie, ale też szanse na rozwój, na innowacje, na poprawę konkurencyjności, na dostęp do kapitału – mówiła Ewa Kubala.

Paneliści dyskutowali również o tym, w jakim stopniu zainteresowanie konsumentów kwestiami środowiskowymi wpływa na działania ich firm i opowiadali o tych inicjatywach, podkreślając, że nie rezygnują także z tych, które – choć pożyteczne dla społeczności – nie kwalifikują się do ujęcia w raporcie ESG. Odpowiedzieli także na pytanie, co jest najsilniejszym motorem napędowym zmian w kierunku zrównoważonego rozwoju: regulacje prawne, oczekiwania partnerów biznesowych czy świadomość społeczna.

Po wprowadzeniu pakietu uproszczeń Omnibus w wielu przedsiębiorstwach zaczęto się zastanawiać: co mamy dalej robić w kwestii raportowania ESG?

– Pewnie najbardziej skorzystały firmy, które jeszcze przed tym obowiązkiem stoją, bo zyskały czas, który wykorzystają na lepsze przygotowanie się do zaraportowania danych zgodnie z nowymi regulacjami – stwierdziła optymistycznie Joanna Węgrzynowska.

Skrót debaty znaleźć można we wrześniowo-październikowym wydaniu „Press”, a pełny zapis wideo – na Press.pl. Debatę nagrano w studiu produkcyjnym Time.

(CP, 05.09.2025)