Duże modele językowe główną osią sporu w negocjacjach w sprawie AI Act

Prof. ALK dr hab. Aleksandra Przegalińska-Skierkowska: – Trwa dyskusja nad tym, czy ChatGPT to technologia niskiego, czy też wysokiego ryzyka, co w tym drugim wypadku pociąga za sobą konieczność wprowadzenia środków zapobiegawczych (fot. Pixabay.com)

Duże modele językowe są główną osią sporu w negocjacjach trójstronnych w sprawie AI Act – pierwszego tego rodzaju rozporządzenia w Unii Europejskiej dotyczącego sztucznej inteligencji.

Prace nad AI Act trwają już od kwietnia 2021 roku, kiedy Komisja Europejska przedstawiła pierwsze wytyczne w tej sprawie. Obecnie trwają negocjacje trójstronne między KE, europarlamentem i Radą Unii Europejskiej. To od ich przebiegu będzie zależał ostateczny kształt projektu, który m.in. wprowadza czterostopniowe kryteria według skali ryzyka, jakie niesie ze sobą dany system AI: od minimalnego do niedopuszczalnie wysokiego, przy czym ten ostatni wiąże się z zakazem działania na terenie Unii Europejskiej. Zasady te mają dotyczyć zarówno projektów unijnych, jak i tych pochodzących z krajów trzecich.

ChatGPT technologią wysokiego ryzyka?

Jak mówi „Presserwisowi” prof. Akademii Leona Koźmińskiego dr hab. Aleksandra Przegalińska-Skierkowska, główną osią sporu w negocjacjach trójstronnych jest zaklasyfikowanie według skali ryzyka wielkich modeli językowych, takich jak ChatGPT.

Czytaj też: Ostrzeżenia przed pęknięciem bańki AI nie muszą być tylko lękiem przed przyszłością

– Trwa dyskusja nad tym, czy ChatGPT to technologia niskiego, czy też wysokiego ryzyka, co w tym drugim wypadku pociąga za sobą konieczność wprowadzenia środków zapobiegawczych. Takich jak np. obowiązek składania cyklicznych sprawozdań. Temu drugiemu scenariuszowi sprzeciwiają się producenci, w tym m.in. Open AI grożący, że wycofa swoje produkty z Europy – zaznacza prof. Przegalińska-Skierkowska.

Spór w tej kwestii przybrał na sile pod koniec listopada, gdy Niemcy, Francja i Włochy sprzeciwiły się nałożeniu dodatkowych obowiązków na dostawców modeli podstawowych. Zdaniem przedstawicieli tych trzech krajów tego rodzaju regulacje mogą być zabójcze dla innowacyjności europejskich start-upów chcących konkurować z innymi graczami znanymi na świecie. W miejsce twardych regulacji Niemcy, Francja i Włochy proponują spisanie kodeksu postępowania i silną wiarę w to, że europejskie firmy pracujące na modelami podstawowymi same będą go przestrzegać.

Trwa fundamentalny spór

"To jak wypowiedzenie wojny" – tak miał skomentować ten pomysł cytowany przez serwis "Politico" jeden z negocjatorów z ramienia europarlamentu. Tymczasem szanse na osiągnięcie porozumienia na linii PE-Rada UE się kurczą, bo kolejna runda rozmów – jeszcze za czasów hiszpańskiej prezydencji – upływa 6 grudnia.

Czytaj też: Media bez granic. O czytaniu w obcych językach bez ich znajomości. Warsztat Piotra Zielińskiego

Dodajmy, że wśród innych drażliwych kwestii są regulacje dotyczące użycia technologii AI przez służby krajów unijnych. Jak mówi „Presserwisowi” mec. Krzysztof Izdebski, prawnik z Fundacji Batorego, twarde rozmowy dotyczą m.in. systemów bezpieczeństwa stosowanych na granicy.

– Negocjatorzy z ramienia PE nie godzą się na to, by rozwodnić regulacje w sprawie zasad przejrzystości przy wdrażaniu rozwiązań z użyciem AI. Trwa również fundamentalny spór o to, czy służby państw unijnych mają w ogóle obowiązek informować, że korzystają z systemów głęboko naruszających prawo do prywatności lub szerzej – prawa człowieka – podsumowuje mec. Izdebski.

Czytaj też: Wydało się. "Sports Illustrated" publikował artykuły AI podpisane przez fikcyjnych autorów

(MZD, 05.12.2023)