Jak czytać w erze fake news? - raport Facebooka i Polityki Insight w "Press"

Wydanie przygotowane przez Politykę Insight, "Press" i Facebooka można znaleźć we wrześniowym "Press"

Warsztaty z polskimi studentami zorganizowane przez Facebooka i Politykę Insight na temat fake newsów trwały przez cały miniony rok akademicki. Ich efektem jest raport w najnowszym numerze "Press".

Na uniwersytetach w Warszawie, Katowicach, Krakowie, Gdańsku i Wrocławiu ze studentami dziennikarstwa i kierunków związanych z językiem i komunikacją spotykali się dziennikarze, przedstawiciele Facebooka, Polityki Insight, "Press" i pracownicy naukowi. Kluczowym elementem warsztatów były zajęcia praktyczne, gdy studenci musieli sami rozpoznać fake newsy wśród przedstawionych informacji. Dzięki temu uczyli się, jak postępować z fałszywymi informacjami, a potem dyskutowali, jak ich nie powielać.

"Z jednej strony, projekt miał charakter poznawczy, ponieważ zrozumienie jest pierwszym i koniecznym krokiem, by ograniczyć to zjawisko" – tłumaczy w raporcie ideę warsztatów Jakub Turowski head of public policy, Poland & Baltics z Facebooka. "Z drugiej, odrywał rolę edukacyjną, pozwalając na zgłębienie tematyki studentom dziennikarstwa, którzy w przyszłości będą wpływać na jakość informacji i dyskursu w Polsce" - zauważa.

W raporcie "Jak czytać w erze fake news" podsumowano rekomendacje młodych, które zebrano podczas warsztatów. Co ciekawe, ponad 60 proc. rekomendacji skierowanych jest do czytelników – studenci uważają, że należy odwołać się bowiem do ich zdolności krytycznego myślenia. Zalecają zachowanie sceptycyzmu zwłaszcza wobec arcyciekawej informacji. Młodzi wyczuwają, że właśnie te najbardziej dyskutowane i szerowane newsy mogą nie być prawdziwe, bo podstawą fake newsa jest atrakcyjność przekazu. Nie mają złudzeń: jeśli artykuł wyraźnie się komuś opłaca, mógł powstać na zamówienie, również w formie ataku na konkurencję.

Sporo rekomendacji studenci kierują do dziennikarzy. Oczekują, że media będą potrafiły się przyznać do popełnionego błędu i nie będą niepotrzebnie podgrzewać atmosfery sensacyjnymi nagłówkami i emocjonalnymi leadami. Swoje zalecenia młodzi kierują też do Ministerstwa Edukacji Narodowej i uczelni wyższych. Wskazują m.in. na niedostateczną wiedzę wykładowców na temat zjawiska fake newsów bądź brak ich zainteresowania tą problematyką.

"Seria warsztatów została skierowana do przyszłych dziennikarzy, czyli osób, którym kompetencja do rozpoznawania fałszywych wiadomości będzie najbardziej potrzebna" – podkreśla w raporcie Łukasz Lipiński, redaktor naczelny Polityka.pl, poprzednio dyrektor ds. analiz Polityka Insight.

Optymistą po tych spotkaniach jest Łukasz Warzecha, publicysta "Tygodnika do Rzeczy" - zauważa, że studenci mają wiele rozsądnych pomysłów na wspomaganie walki z fałszywkami bez angażowania państwa i grożenia gigantycznymi karami. "Jednocześnie stanowczo opowiadają się za zasadą neutralności sieci i mediów społecznościowych" - podsumowuje Warzecha w raporcie.

(RG, 31.08.2018)