Kina na krawędzi

17.04.2020, 16:00

W 2019 roku kina w Polsce sprzedały rekordową liczbę 60,2 mln biletów za ponad 1,13 mld zł (fot. Felix Mooneeram/Unsplash)

Zamknięte od miesiąca sale kinowe, przesunięte premiery i nieznany termin powrotu widzów - pandemia koronawirusa silnie dotknęła przemysł kinowy. Eksperci obawiają się zwłaszcza o przyszłość kin studyjnych. Ich właściciele próbują ratować budżety sprzedażą voucherów na przyszłe seanse.

Kina 12 marca zawiesiły działalność do odwołania. Kilka dni później prezes sieci kin Helios Tomasz Jagiełło poinformował, że firma straci ok. 9 mln zł przychodów wskutek zamknięcia kin na dwa tygodnie. Tymczasem są one zamknięte już ponad miesiąc. 20 marca w rozmowie z serwisem Retailnet.pl prezes Jagiełło powiedział: „zostaliśmy jako branża zmuszeni do pożegnania się z dziesiątkami tysięcy ludzi z dnia na dzień”. Chodzi głównie o pracowników zatrudnionych na umowach zlecenia.

Katarzyna Opertowska, marketing director Cinema City przyznaje, że sieć spodziewała się dłuższego przestoju. - Uznajemy tę sytuację za tymczasową i zgodnie z praktyką obniżyliśmy wymiar czasu pracy większości pracowników oraz proporcjonalnie wynagrodzenia. Dodatkowo złożyliśmy wnioski o dostępne narzędzia pomocowe zgodnie z programami zaoferowanymi przez rząd dla przedsiębiorców – informuje. Sieci Helios i Multikino nie odpowiedziały na nasze pytania dot. ograniczenia kosztów działalności.

O trudnej sytuacji chętniej mówią właściciele mniejszych kin. - Za marzec nie obniżyliśmy wynagrodzeń. Decyzje dotyczące wynagrodzeń za kwiecień uzależniamy od tego, co przyniesie nam rządowa tarcza antykryzysowa. Wszystkie inne koszty zostały maksymalnie obniżone. Wystąpiliśmy również o obniżkę czynszu do właściciela budynku - informuje Piotr Olak, prezes spółki zarządzającej warszawską „Luną”. Jak przyznaje, kino jest przygotowane na dwa, maksymalnie trzy miesiące bez prowadzenia działalności.

Na kilka miesięcy środków ma starczyć kinu Nowe Horyzonty z Wrocławia. - Choć obniżki pensji są nieuniknione (nie więcej niż na poziomie 20 proc. od pierwotnej pensji), to nie mamy zamiaru zwalniać pracowników - zapewnia Stanisław Abramik, kierownik ds. PR kina NH.

Kina liczą na efekty prac powołanego przez Polski Instytut Sztuki Filmowej zespołu ds. kryzysu w branży. Wśród przedstawionych 9 kwietnia jego założeń są m.in. stypendia dla twórców będących w trudnej sytuacji materialnej oraz zmiany w ustawie o finansowym wspieraniu produkcji audiowizualnej. Branży kinowej dotyczy przede wszystkim projekt kampanii pod roboczym tytułem „Powrót do kina”, którą PISF ma wesprzeć finansowo.

#wspieramykinapolskie

Zanim jednak widzowie będą mogli wrócić do sal, kiniarze postanowili zachęcić ich do wcześniejszego kupna biletów w ramach akcji #wspieramykinapolskie. Zakupione vouchery będzie można wykorzystać, gdy kina zostaną już otwarte. Do akcji przystąpiło już kilkadziesiąt kin z całej Polski. Krakowskie Kino Pod Baranami w ramach swojej działalności uruchomiło platformę VoD. Za 15 zł można wypożyczać filmy na 48 godzin.

Zdaniem ekspertów właśnie kina studyjne są w o wiele trudniejszej sytuacji niż sieciówki. - Obawiam się, że przetrwają tylko najsilniejsi i wiele przybytków X muzy może zniknąć z rynku. Nawet gdy już zostaną poluzowane obostrzenia związane z kwarantanną, to nie jest powiedziane, że ludzie rzucą się do sal kinowych. Tym bardziej że najgorętsze hollywoodzkie premiery zostały przełożone na jesień lub 2021 rok - mówi Łukasz Muszyński z Filmweb.pl. Jak dodaje, spowoduje to duże nagromadzenie premier w krótkim czasie, co z kolei może doprowadzić do klapy finansowej wielu produkcji i negatywnie odbić się na finansach w świecie filmu.

Podobnie uważa Jacek Cegiełka, redaktor naczelny miesięcznika „Kino”. Jego zdaniem sieci kinowe przetrwają kryzys, ale małe kina mogą sobie nie poradzić i nieodzowna będzie pomoc państwa. - Widzę dwie potrzeby: wsparcie bezpośrednie tych kin, które straciły źródła finansowania, a nie stoi za nimi samorząd czy sieć, oraz skoordynowane działania zachęcające ludzi do powrotu do sal kinowych - twierdzi Cegiełka.

Problemy branży kinowej mają również wpływ na sytuację magazynu „Kino", które ukazuje się od 1966 roku. Kwietniowy numer ukazał się w nakładzie 9 tys. egz., zmniejszonym o 10 proc. w porównaniu z wcześniejszymi. Nie zmieniła się jednak cena (12,90 zł), nie było też zwolnień i cięć w wierszówce. W miesięczniku znajduje się więcej materiałów dotyczących filmów dostępnych online. - Zdecydowaliśmy się też na sprzedaż wersji cyfrowej „Kina" na naszej stronie internetowej. Dzięki temu pismo może np. dotrzeć do krajów, gdzie nie możemy obecnie wysłać wydania papierowego - podkreśla redaktor naczelny. Jak przyznaje, „Kino" w najbliższych miesiącach może odczuć kryzys w branży. - Otrzymujemy dotacje z Ministerstwa Kultury i PISF, ale większa część naszego budżetu to przychody ze sprzedaży. Jej spadek może być dla nas bolesny, podobnie jak brak reklam premier i imprez filmowych - mówi Jacek Cegiełka.

Kina odmrożone w czwartym etapie

Premier Mateusz Morawiecki ogłosił w czwartek, że od poniedziałku zacznie się powolne odmrażanie gospodarki. W przedstawionym przez rząd planie otwarcie teatrów i kin przewidziano dopiero w czwartym etapie, przy czym nie wiadomo nawet, kiedy rozpocznie się etap drugi.

Także w czwartek organizatorzy 20. Międzynarodowego Festiwalu Filmowego Nowe Horyzonty poinformowali, że zdecydowali o zmianie terminu tegorocznej edycji (pierwotnie planowanej na przełom lipca i sierpnia). Zapewnili, że pracują nad znalezieniem nowej daty i optymalnej formuły.

W 2019 roku reklamodawcy zwiększyli wydatki w kinach o 17,2 proc. (w porównaniu z 2018 rokiem), do 2 mld zł (dane cennikowe Kantar). Kina w Polsce w ubiegłym roku sprzedały rekordową liczbę 60,2 mln biletów za ponad 1,13 mld zł. Rok wcześniej - 59,7 mln biletów za 1,1 mld zł.