Cokolwiek powiesz, nic nie mów. Zbrodnia i pamięć w Irlandii Północnej

Patrick Radden Keefe

przeł. Jan Dzierzgowski

Wydawnictwo Czarne

Wołowiec 2020

Punktem wyjścia jest zniknięcie wdowy i matki dziesięciorga dzieci Jean McConville. Jak się okazało po latach, IRA skazała ją za rzekome donosicielstwo. Keefe na 400 stronach próbuje odtworzyć losy zaginionej wdowy – jednej z wielu ofiar tzw. Kłopotów, czyli konfliktu między republikanami a lojalistami, który przez ponad 30 lat zbierał krwawe żniwo w Irlandii Północnej. Po stronie IRA także interesują go kobiety – siostry Prince. Jako pierwsze w historii IRA dopuszczone były do działań militarnych, pilne studentki w ciągu dnia, wieczorami sprawne konstruktorki bomb i bezwzględne morderczynie. To książka solidnie udokumentowana (przypisy zajmują ok. 100 stron), napisana z rozmachem i ambicjami pokazania pełnego obrazu tego dziwnego konfliktu. Keefe nie pokusił się o żadne publicystyczne oceny, wiernie trzyma się reporterskiego dystansu, nawet jeśli momentami go uwiera. Dzięki temu dostajemy książkę, która jest nie tylko opisem zdarzeń i losów ludzkich, ale świadectwem pamięci o wciąż nierozliczonych zbrodniach.

(KB, 12.01.2021)