ZAiKS i SFP zapłacą łącznie 1,25 mln zł za stosowanie praktyk monopolowych

Izba Wydawców Prasy wygrała proces w postępowaniu antymonopolowym ze Stowarzyszeniem Autorów ZAiKS i Stowarzyszeniem Filmowców Polskich (SFP).

Na organizacje nałożono kary w łącznej wysokości ponad 1,25 mln zł. - Decyzja UOKiK-u porządkuje rynek. Porozumienie zawarte między ZAiKS-em i SFP ograniczało konkurencję na rynku – komentuje Maciej Hoffman, dyrektor generalny Izby Wydawców Prasy, na której wniosek w grudniu 2005 roku UOKiK wszczął postępowanie antymonopolowe przeciwko tym organizacjom. Chodziło o płyty DVD i CD dołączane jako gadżety do gazet i czasopism. – Płyta w tym przypadku nie stała się przedmiotem obrotu handlowego, bo kierowana była przez wydawcę do czytelnika, do jego użytku osobistego. Pozwalała na zwiększenie atrakcyjności tytułu, a przez to poprawienie jego sprzedaży. Wydawcy przestaliby dołączać płyty, gdyby ich ceny były zbyt wysokie – tłumaczy Hoffman. Informacje zebrane w trakcie postępowania potwierdziły, że dążąc do zagwarantowania sobie jak najwyższych zysków, organizacje porozumiały się i za korzystanie z utworów audiowizualnych ustaliły jednolite stawki i odmówiły ich negocjowania. Zamierzeniem ZAiKS-u i SFP było wyeliminowanie konkurencji pomiędzy nimi ze szkodą nie tylko dla przedsiębiorców, którzy w celach komercyjnych korzystają z praw autorskich, ale przede wszystkim dla konsumentów. Urząd ustalił, że organizacje postanowiły pobierać od każdego egzemplarza stałe wynagrodzenie, stanowiące 8 proc. jego ceny, jednak nie mniej niż sztywno określona stawka dla każdego nośnika, np. dla filmu fabularnego na DVD - 2 zł. Według Urzędu wynagrodzenie dla twórcy powinno być zindywidualizowane, a warunki umowy, na jakich udzielane jest prawo wykorzystania utworu, mają wynikać z aktualnej sytuacji rynkowej oraz uwzględniać charakter i zakres wykorzystania utworu. Według informacji zgromadzonych przez Urząd ZAiKS i SFP wprowadziły też sztywne zasady wynagradzania poszczególnych kategorii twórców. Zgodnie z zawartym porozumieniem reżyser miał otrzymywać 35 proc. stawki inkasowanej za dany utwór audiowizualny, kompozytor - 20 proc., a operator obrazu - 10 proc. W praktyce twórcy mieli otrzymywać te same stawki niezależnie od wysokości poniesionych kosztów i wkładu pracy, a także zysków komercyjnych użytkowników korzystających z ich utworów. ZAiKS i SFP ustaliły ponadto, że będą regularnie wymieniać informacje o pobranych wynagrodzeniach. Jak ustalił Urząd, bezprawna praktyka, mająca charakter porozumienia cenowego obu organizacji, trwa od końca 2003 roku do dziś. UOKiK uznał działania tych instytucji za ograniczające konkurencję na krajowych rynkach i nakazał zaniechanie ich stosowania. Oprócz tego na organizacje nałożono kary finansowe: Stowarzyszenie Filmowców Polskich musi zapłacić 250 tys. zł, a ZAiKS – 1 mln zł. Projekt rozstrzygnięcia był konsultowany z Komisją Europejską. Decyzja nie jest ostateczna - strony mogą odwołać się do Sądu Ochrony Konkurencji i Konsumentów.

(AW, 05.09.2008)